Balıqçılar olaraq, mən şübhə edirəm ki, biz hətta xalqlarımızın iqtisadiyyatına təsirimizi dərk edirik. Ümid edirik ki, bu, yalnız çox həvəsli olduğumuz işi etməklə yaratdığımız müsbət pul axını haqqında sizə bir az fikir verəcəkdir.
Keçmişdə mən turnir balıqçıları üçün bir neçə vebsayt hazırlamışam və bu müddətdə potensial tərəfdarlara və sponsorlara təsir və iştirak haqqında məlumat vermək üçün məlumat toplamaq istədim. Mən bu yaxınlarda həmin məlumatları “yenidən kəşf etdim” və düşündüm ki, sizə maraqlı gələ bilər. Beləliklə, aşağıda müxtəlif mənbələrdən topladığım bəzi rəqəmlər balıqçılığın pul qazanmağa, milli keçmişdə necə inkişaf etdiyinə dair olduqca yaxşı mənzərə yaradır.
Hal-hazırda, balıqçı dostunuzu maraqlandıran yeganə dalğa, xəttin sonunda səthə çıxan balıq tərəfindən edilən dalğadır. Ancaq hər yerdə, qayıq üçün qaz və film almaq üçün xərclənən pullar iqtisadiyyata çox böyük müsbət təsir göstərir. Orta hesabla bir balıqçı hər il idmana 1200 dollardan çox pul xərcləyir. Gizli, lakin heç də real olmayan, ilkin xərclər iqtisadiyyatda dalğalanarkən xərclədiyiniz məbləği effektiv şəkildə üç dəfə artıran çarpan amildir. Məsələn, yeni bir cazibə üçün bir balıqçı tərəfindən yıxılan 10 dolları götürün. Cazibə suya dəydikdən sonra yaranan dalğalar kimi xaricə yayılır. Bu gəlir mağaza sahibinə kirayəsini, hesablarını və işçilərini ödəməyə kömək edir. Bu şəxslər daha sonra həmin pulun bir hissəsini digər mal və xidmətlər üçün istifadə edirlər və dalğalanma effekti daha da yayılır və təkrarlanır. Əlbəttə ki, on dollar özlüyündə çox əhəmiyyətli deyil, lakin 44 milyon balıqçı ildə 41,5 milyard dollar xərclədikdə, iş, əmək haqqı və digər iqtisadi təsirlərin nəticəsi Amerikanın iqtisadi sağlamlığının qeyri-adi sütunudur. Xəttin sonunda balıq oynamağa daha çox diqqət yetirən tipik balıqçınız hobbisinin amerikalı həmyerlilərinə çoxlu fayda təmin etməyə necə kömək etdiyi barədə çox az fikirləşir. 1,1 milyon iş yeri, 7,3 milyard dollar vergi gəlirləri və istirahət məqsədilə balıq ovu ilə əldə edilən 30 milyard dollar əmək haqqı Ford, Microsoft və ya Nike kimi korporativ nəhənglərin yaratdığından dəfələrlə çoxdur. Ümumilikdə 116 milyard dollardan çox məhsul əldə edən bu olduqca sadə fəaliyyət, kommersiya balıq ovu ilə müqayisədə doqquz dəfə iqtisadi fayda təmin edir. ‘
“Mən balıq tutmağı xoşlayıram, çünki o, tamamilə rahatdır. Suyu sevirəm. Diqqətimi cəmləyib bütün narahatlıqlarımı unuda bilirəm. Balıq tutarkən nemətlərimi hesablayıram”. Corc Buş, prezident.”
44,4 milyon amerikalı 7 yaş və yuxarı balıq2 (Bütün yaş qrupları daxil olmaqla təxminən 50 milyon balıq). ABŞ-da yaşayan hər altı nəfərdən biri 16 və daha yaşlı balıqdır. 1 ABŞ kişilərinin 25 faizi, ABŞ qadınlarının isə 8 faizi balıq tutur. 1 Böyük Göllərdə balıq tutanlar istisna olmaqla, şirin su balıqçıları bütün balıqçıların 82 faizini təşkil edir. Balıqçılar orta hesabla 16 gün balıq ovu keçirir və hər il orta hesabla 13 balıq ovuna çıxırlar. 16 və daha böyük balıqçılar 2001-ci ildə cəmi 467 milyon gün olmaqla 365 milyon şirin su balıq ovu səfərinə çıxıblar. Duzlu su balıqçıları da daxil olmaqla, cəmi 557 milyon gün olan 437 milyon balıq ovuna səyahət edildi. 1991-ci ildən 1996-cı ilə qədər şirin suda balıq ovu günləri 13 faiz artıb. Bir balıqçıya düşən şirin suda balıq ovu günlərinin orta sayı 1991-ci ildəki 14,3-dən 1996-cı ildə 16,7-yə yüksəlmişdir. 1980-1995-ci illər arasında balıq tutan amerikalıların sayı 16 faiz artmışdır. Cənub sakinləri 1980-1995-ci illər arasında ABŞ-da balıq ovu sahəsində ən böyük artımı (21 faiz) təmin ediblər. 1980-1995-ci illərdə balıq tutan kişilərin sayı 14 faiz artıb.
Populyarlıq:
Balıqçılıq ölkədə 4-cü ən populyar idman növüdür. Velosiped, boulinq, basketbol, qolf, qaçış, beysbol, voleybol, futbol, voleybol, tennis, futbol və xizək sürməkdən irəlidədir. Yalnız gəzinti, üzgüçülük və düşərgə daha populyardır. Amerikalılar qolf və tennisin birləşməsindən daha çox balıq tuturlar. Amerikalılar futbol və basketbol oynamaqdan daha çox balıq tuturlar. Şirin suda balıq ovu ilə məşğul olan 12-17 yaş arası gənclərin sayı 1991-ci ildən bəri 10,9 faiz artaraq 4,5 milyon nəfərə çatıb. Eyni dövrdə beysbol oynayan 12-17 yaş arası gənclərin sayı yüzdə 15,4 azalaraq 4 milyona düşüb. Basketbol, voleybol, tennis və voleybolda iştirak yüzdə 2 ilə 46 arasında azalıb. Balıqçılıq ABŞ-da su ilə əlaqəli 2-ci ən populyar açıq hava idmanı kimi yer alır. Üzgüçülük 1-ci yerdədir. Şirin suda balıq ovu 7 ştatda ilk beş iştirak idman növündən biridir. Ümumilikdə balıq ovu (həm şirin su, həm də duzlu su) 18 ştatda ilk beş iştirak idman növündən biridir. Balıqçılıq Minnesota, Florida, Nyu-Cersi və Şimali Karolinada 1 nömrəli iştirak idmanıdır.
Qadınlar və Azlıqlar:
11,9 milyon qadın 7 və daha yuxarı balıq. Bu, qaçış, basketbol, voleybol, voleybol, qolf və ya tennislə məşğul olanların sayından çoxdur. Şirin suda balıq ovu qadınlar arasında ən populyar 10-cu idman növüdür. 2 Bütün balıqçıların 26,8 faizi qadındır 2 (ABŞ qadın əhalisinin 8 faizini təmsil edir). Bütün balıqçıların 5 faizi qaradərilidir (qara əhalinin 7 faizini təmsil edir). Bütün balıqçıların 5 faizi İspanlardır (İspan əhalisinin 7 faizini təmsil edir). 1980-1995-ci illərdə balıq tutan qadınların sayı kişilərdə 14 faizə nisbətdə 19 faiz artmışdır. Balıq ovlayan qadınların sayında ən çox artım müşahidə edilən bölgə Şimal-Şərq olub. Qadınlar səyahətlə bağlı balıq ovu xərclərinə ildə orta hesabla 246 dollar, balıq ovu üçün isə 70 dollar, ümumilikdə 3 milyard dollar xərcləyirlər. İspanlar afro-amerikalılara və qadınlara nisbətən daha aşağı qiymətlərlə balıq tuturlar, lakin onlar orta hesabla daha çox pul xərcləyirlər – səyahətlər üçün hər balıqçı üçün 434 dollar və avadanlıq üçün 154 dollar. İspanlar hər il balıq ovu səfərlərinə və avadanlıqlarına cəmi 696 milyon dollar xərcləyiblər. 1991-1996-cı illər arasında afro-amerikalı balıqçılar arasında balıq ovu avadanlığı xərcləri 43 faiz artıb. Afrika-amerikalı balıqçılar səyahətlə bağlı balıq ovu xərclərinə ildə orta hesabla 324 dollar, balıq ovu avadanlığına isə ildə 814 milyon dollar xərcləyirlər. Afrika-Amerika balıqçılar bütün balıqçılardan orta hesabla daha çox gün balıq tutmağa sərf edirlər (22 ilə 18) və daha çox səyahət edirlər (18 ilə 14). Afrika-Amerika balıqçılarının 64 faizi cənubda yaşayır, bütün balıqçıların 39 faizi. Qadın balıqçıların 43 faizi cənubda yaşayır. Afrika-Amerika balıqçılarının 16 faizi Orta Qərbdə yaşayır. Qadın balıqçıların 26 faizi Orta Qərbdə yaşayır. İspan balıqçılarının 43 faizi cənubda yaşayır. İspan balıqçılarının 38 faizi bütün balıqçıların 20 faizi ilə müqayisədə Qərbdə yaşayır. 1991-1996-cı illər arasında afro-amerikalı balıqçılar tərəfindən ovlanan günlərin sayı 72 faiz artıb, bütün balıqçılar üçün bu göstərici 22 faizdir. Qadın balıqçılar tərəfindən ovlanan günlərin sayı 1991-1996-cı illər arasında 15 faiz artmışdır. İspan balıqçıları tərəfindən ovlanan günlərin sayı 1991-1996-cı illər arasında sabit qalmışdır, lakin eyni dövrdə balıqçılıq səfəri xərcləri 50 faiz artmışdır. 16 və daha yuxarı əlilliyi olan 1,9 milyon insan 2001-ci ildə 33 milyon balıq ovuna getmiş, 41 milyon gün balıq tutmuşdur.
İnsanlar niyə balıq tuturlar:
Balıqçıların 33 faizi istirahət etmək üçün balıq tutur. Balıqçıların 25 faizi ailə və dostları ilə vaxt keçirmək üçün balıq tutur. Balıqçılıqla məşğul olmayanların 65 faizi və balıqçıların 88 faizi deyir ki, uşaq tərəfindən soruşulması onlarda balıq ovuna getmək və ya daha tez-tez balıq tutmaq istəyi yaradır.
İnsanlar nə üçün balıq tuturlar və harada balıq tuturlar:
Bass balıq ovu ABŞ-da ən məşhur balıqçılıq növüdür. Birləşmiş Ştatlardakı bütün şirin su balıqçılarının 38 faizi qara bas üçün balıq tutur. Şirin su balıqçılarının 28 faizi alabalıq üçün balıq tutur. Şirin su balıqçılarının 28 faizi panfish üçün balıq tutur. Şirin su balıqçılarının 27 faizi yayın balığı üçün balıq tutur. Bütün şirin su balıq ovu günlərinin 36 faizində bass axtarılır. Şirin su balıqçılarının 92 faizi yaşadıqları əyalətdə balıq tuturlar. Şirin su balıqçılarının 23 faizi dövlətdən kənarda balıq tutur. Şirin su balıqçılarının 85 faizi gölməçələr, göllər və su anbarları da daxil olmaqla düz sularda balıq tutur. Şirin su balıqçılarının 44 faizi çay və dərələrdə balıq tutur.
Yaş Qrupuna görə ABŞ balıqçıları:
16-17 yaş arası gənclərin yüzdə 17-si, bütün balıqçıların yüzdə 4-ünü təşkil edir. 18-24 yaş arası gənclərin yüzdə 13-ü, bütün balıqçıların yüzdə 9-unu təşkil edir. 25-34 yaş arası gənclərin yüzdə 19-u, bütün balıqçıların yüzdə 19-unu təşkil edir. 35-44 yaş arası insanların yüzdə 21-i, bütün balıqçıların yüzdə 27-ni təşkil edir. 45-54 yaş arası insanların yüzdə 17-si, bütün balıqçıların yüzdə 20-ni təşkil edir. 55-64 yaş arası insanların yüzdə 16-sı, bütün balıqçıların yüzdə 12-ni təşkil edir. 65+ yaşlıların yüzdə 8-i, bütün balıqçıların yüzdə 9-unu təşkil edir. 35-44 yaşlılar arasında balıq ovu 1980-1995-ci illər arasında 60 faiz artmışdır. Bu, bütün qruplar arasında ən böyük artım idi.
Balıqçılığın İqtisadi Təsiri:
Balıqçılar 2001-ci ildə idmanlarını davam etdirmək üçün 35,6 milyard dollar xərcləyiblər. Onlar balıq ovu səfərləri üçün 14,7 milyard dollar, avadanlıq üçün 17 milyard dollar, lisenziyalar, möhür etiketləri, torpaq icarəsi və mülkiyyət, üzvlük haqları və töhfələr və jurnallar üçün 4 milyard dollar xərcləyiblər. 1 Əgər fərziyyə olaraq korporasiya kimi sıralansa, bu gəlir rəqəmi Amerikanın ən böyük şirkətlərinin 2002-ci ildə Fortune 500 siyahısında idman balıqçılığını 32-ci yerə qoyardı. 2001-ci ildə şirin suda balıq ovu ilə əldə edilən ümumi iqtisadi məhsul pərakəndə satıcılara, pərakəndə satıcılara mal və xidmət tədarükçülərinə, topdansatışçılara və istehsalçılara təsir, üstəgəl bu fəaliyyətlər nəticəsində yaranan dolayı və səbəbli təsirlər daxil olmaqla 74 milyard ABŞ dollarını ötmüşdür. Duzlu suda balıq ovu daxil olmaqla, iqtisadi məhsul 116 milyard dollara çatdı. Orta balıqçı balıq ovu ilə bağlı 1046 dollar xərc çəkir. 2001-ci ildə şirin suda balıq ovu xərcləri 19,4 milyard dollardan çox əmək haqqı yaratmışdır. Duzlu suda balıq ovu daxil olmaqla, 30,1 milyard dollar əmək haqqı əldə edildi (1991-ci ildən 23 faiz artıb). Şirin suda balıq ovu sayəsində 683,892 tam iş yeri mövcuddur. Duzlu suda balıq ovu daxil olmaqla, ümumi sayı 1 milyonu keçir (1991-ci ildən 16 faiz çoxdur). 2001-ci ildə balıq ovu üçün 2,07 milyard dollar xərclənmişdir. Balıqçılıq alətləri komandadan kənar idman avadanlıqları üçün istehlak xərclərinə görə 4-cü yerdədir. Qolf avadanlıqları birinci yerdədir, sonra idman avadanlıqları və ov üçün odlu silahlar gəlir. Florida balıqçıları balıq ovu və əlaqəli avadanlıqlara hər il 4 milyard dollardan çox pul xərcləyirlər. Kaliforniya və Texas balıqçıları 2 milyard dollardan çox pul xərcləyirlər. Miçiqan, Minnesota, Nyu York, Şimali Karolina və Viskonsin ştatlarında balıqçıların xərcləri 1 milyard dolları ötür.
Balıqçılığın İqtisadi Təsiri:
ABŞ Daxili İşlər Nazirliyi, Balıq və Vəhşi Təbiət Xidməti və ABŞ Ticarət Departamenti, Siyahıyaalma Bürosu. 2001 Balıqçılıq, Ovçuluq və Vəhşi Təbiətlə əlaqəli İstirahətin Milli Tədqiqatı. Milli İdman Malları Assosiasiyası. 2001-ci ildə İdmanda İştirak. Harrisonburg, Va. Amerika İdman Balıqçılıq Assosiasiyasının Responsive Management tərəfindən həyata keçirilən Balıqçılığın Gələcəyi layihəsi. 2001 Amerika Birləşmiş Ştatlarında İdman Balıqçılığının Demoqrafik və İqtisadi Təsiri. Afrika-Amerika, İspan və Qadın Ovçuların və Balıqçıların İştirak və Xərc Nümunələri. 1996-cı il Milli Balıqçılıq, Ovçuluq və Vəhşi Təbiətlə Əlaqədar İstirahət Tədqiqatına Əlavə. ABŞ-da Qara Bass Balıqçılıq 1996-cı il Milli Balıqçılıq, Ovçuluq və Vəhşi Təbiətlə Əlaqədar İstirahət Tədqiqatına Əlavə. 1980-1995 Balıqçılıq, Ovçuluq və Vəhşi Təbiətin Müşahidəsində İştirak. Milli və Regional Demoqrafik Trendlər. İdman Balıqları və Vəhşi Təbiətin Bərpası Veb saytı, restorewildlife.org.
