Son bir neçə ayda Azərbaycan mətbuat azadlığını pozduğuna görə geniş şəkildə tənqid edilən yeni media qaydalarının tətbiqi ilə bağlı manşetlərə çevrilib. 2020-ci il dekabrın 1-dən tətbiq edilən yeni qaydalar media orqanlarının hökumətdə qeydiyyatdan keçməsini və səlahiyyətli orqanlara onlayn məzmunu bloklamaq səlahiyyəti verməsini tələb edir.
Yeni qaydalara əsasən, bütün KİV-lər hökumətin təyin etdiyi Media Şurasında qeydiyyatdan keçməli və fəaliyyət lisenziyası almalıdır. Bu, hökumətə medianı yaxından izləmək və şuranın etik və ya peşəkar standartlarını pozarsa, lisenziyaları ləğv etmək imkanı verir. Hökumət həmçinin milli təhlükəsizliyə təhlükəli və ya zərərli hesab etdiyi internet saytlarına girişi bloklaya bilər.
Bu yeni tənzimləmələr Azərbaycanın mətbuat azadlığı ilə bağlı problemli vəziyyətini nəzərə alaraq xüsusilə narahat edir. Sərhədsiz Reportyorlar Təşkilatının (RSF) 2020-ci il Dünya Mətbuat Azadlığı İndeksinə görə, Azərbaycan 180 ölkə arasında 168-ci yerdədir və jurnalistlər üçün dünyanın ən təhlükəli ölkələrindən biri kimi qeyd olunur. Bir çox jurnalistlər və media orqanları hökuməti tənqidi reportajlarına görə hədəfə alınıb və cəzalandırılıb, bəziləri isə qondarma ittihamlarla illərlə həbs olunub.
Yeni media qaydaları hökumətin povest üzərində daha çox nəzarət əldə etməsinin və müxalif fikirləri susdurmasının başqa bir yolu kimi görünür. Azərbaycan Mətbuat Azadlığı Mərkəzinin rəhbəri Gülnarə Axundova açıqlamasında tənzimləmələri “repressiv” tədbir adlandırıb və bildirib ki, “hökumət bu yeni qaydaları tətbiq etməklə ölkədə onsuz da az olan media məkanını daha da məhdudlaşdırmaq məqsədi daşıyır”.
Beynəlxalq təşkilatlar da yeni qaydaların əleyhinə çıxış ediblər. RSF bəyan edib ki, “Azərbaycan hökuməti öz siyasətinə açıq şəkildə etiraz etməyə cəsarət edən son tənqidi səsləri tıxmağa çalışır. Bu yeni qaydalar mətbuat azadlığını pozur və Azərbaycanın beynəlxalq öhdəliklərinə ziddir”.
Avropa İttifaqının Xarici Fəaliyyət Xidməti yeni tənzimləmələrdən narahatlığını ifadə edərək bildirib ki, onlar “ifadə azadlığını, media azadlığını və məlumat əldə etmək hüququnu əsassız olaraq məhdudlaşdırmaq riski daşıyır”.
Mətbuat azadlığı ilə bağlı narahatlıqlardan əlavə, yeni qaydaların sosial media və onlayn aktivliyə soyuq təsir göstərəcəyi ilə bağlı narahatlıqlar var. Hökumət indi təhlükəli hesab etdiyi istənilən vebsayta girişi əngəlləyə bildiyindən, vətəndaşlar onlayn siyasi diskursla məşğul olmaqdan çəkinə bilər və bu, ölkədə demokratiyanın daha da aşınmasına səbəb ola bilər.
Yekun olaraq qeyd edək ki, Azərbaycanın yeni media qaydaları mətbuat azadlığının açıq şəkildə pozulmasıdır və hökumətin jurnalistlərə və media qurumlarına qarşı daha geniş repressiya tendensiyasının bir hissəsidir. Beynəlxalq ictimaiyyət bu repressiv tədbirlərə qarşı çıxışını davam etdirməli, Azərbaycanda söz və məlumat azadlığı hüququ uğrunda mübarizə aparanların yanında olmalıdır.
Mənbə: Son xeberler
