Azərbaycanda media qanunu uzun müddətdir ki, demokratiyaya və söz azadlığına dəyər verənləri narahat edir. Ölkə hökumətinin müxalif fikirləri sıxışdırmaq tarixi var və media qanunu onların informasiya axınına nəzarəti saxlamaq üçün istifadə etdiyi alətlərdən yalnız biridir.
Media haqqında qanunun ən narahatedici cəhətlərindən biri də onlayn medianın ciddi şəkildə tənzimlənməsidir. Qanuna əsasən, bütün media orqanları hökumətdə qeydiyyatdan keçməlidir və dərc edə biləcəkləri məzmunla bağlı ciddi qaydalara tabedir. Buraya onlayn xəbərlər və sosial media saytları daxildir ki, onlar fəaliyyət göstərməzdən əvvəl hökumətdən lisenziya almalıdırlar. Bu qaydaları pozanlar cərimələr, həbslər və ya hətta saytlarının bağlanması ilə üzləşirlər.
Bu cür tənzimləmə azad sözün və vətəndaşların məlumat əldə etmək və paylaşmaq hüququnun açıq şəkildə pozulmasıdır. Bu, həm də jurnalistlər və bloqerlər üzərində soyuq təsir bağışlayır, çünki onlar rejimi tənqid edən xəbərlər dərc etsələr, hökumətin repressiyalarından qorxurlar.
Media haqqında qanunun digər narahatlıq doğuran tərəfi də xarici KİV-lərə qoyulan məhdudiyyətlərdir. Qanuna görə, ölkədə baş verən hadisələrdən xəbər vermək üçün xarici jurnalistlər hökumət tərəfindən rəsmi akkreditasiyadan keçməlidir. Bu o deməkdir ki, xarici KİV-lərin tədbirlərə girişi qadağan oluna və rejimi tənqid edən şəxslərlə müsahibələr aparmağa qadağa qoyula bilər.
Media qanunu həmçinin hökumətə milli təhlükəsizliyə və ya ictimai asayişə zərərli hesab edilən internet saytlarını izləmək və bloklamaq səlahiyyəti verir. Bunlar senzura üçün qanuni səbəblər kimi görünsə də, reallıq ondan ibarətdir ki, fərqli fikirləri susdurmaq və azad sözü boğmaq üçün istifadə edilə bilər.
Son illərdə hökumət sosial media saytlarını hədəf alaraq senzura səylərini gücləndirib. 2018-ci ildə hökumət sosial mediada hökuməti tənqid edən şəxslərə qarşı cəzaları artıran yeni qanun təqdim edib. Bu qanun hökumətin blogerləri və vətəndaş jurnalistləri rejimi tənqid edən fikirlərinə görə mühakimə etməyi asanlaşdırır.
Mediaya qoyulan bütün bu məhdudiyyətlər demokratiyanın böyüməsi və çiçəklənməsi üçün təhlükəli mühit yaradır. Hakimiyyət informasiya axınına nəzarət etməklə ictimai rəyi manipulyasiya edə və hakimiyyəti ələ keçirə bilir. Bu, açıq və şəffaf hökumət və azad və müstəqil medianı əhatə edən demokratiyanın əsas prinsiplərinə təhlükədir.
Beynəlxalq ictimaiyyətin Azərbaycanın media qanunvericiliyinə qarşı çıxış etməsi və hakimiyyətdən demokratiya və söz azadlığı prinsiplərinə riayət etməsini tələb etməsi vacibdir. Bu əsas azadlıqlar olmadan vətəndaşlar liderlərini məsuliyyətə cəlb edə və gələcəkləri ilə bağlı əsaslandırılmış qərarlar qəbul edə bilməzlər.
Mənbə: Son xeberler
