Azərbaycanda Jurnalistlərin Təqibi

Jurnalistika istənilən demokratiyanın dayağıdır və mətbuat azadlığı qorunmalı olan fundamental hüquqdur. Bir çox ölkələrdə isə jurnalistlər öz vəzifələrini yerinə yetirdiklərinə görə təqiblərlə üzləşirlər. Azərbaycan jurnalistlərin mütəmadi olaraq hədəfə alındığı, hücuma məruz qaldığı və işlərinə görə həbs edildiyi belə ölkələrdən biridir. Azərbaycan 2003-cü ildən prezident İlham Əliyev tərəfindən idarə olunur.Bu müddət ərzində ölkədə media ciddi senzuraya məruz qalıb, tənqidi səslər susdurulub. Korrupsiya, insan haqları pozuntuları və ya ölkənin qonşu ölkələrlə münasibətləri kimi həssas mövzuları yazan jurnalistlər təqiblərə xüsusilə həssasdırlar. Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi (CPJ) Azərbaycanı dünyanın ən pis jurnalist məhbuslarından biri siyahısına daxil edib. Onların məlumatına görə, 2020-ci ildə Azərbaycanda azı 7 jurnalist həbs edilib. Bir çoxları ölkədən qaçıb və ya işini yarımçıq qoymağa məcbur olub. Hətta beynəlxalq media qurumlarında çalışan jurnalistlər də təqiblərdən sığortalanmayıb. 2015-ci ildə “Azad Avropa/Azadlıq” radiosunda çalışan araşdırmaçı jurnalist Xədicə İsmayılova mənimsəmə və vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadədə qondarma ittihamlarla 7 il yarım müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. İsmayılova prezident Əliyev və onun ailəsinin korrupsiyada ittiham olunduğunu kəskin tənqid edib. Onun işi beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətini çəkdi və qınadı və o, qlobal vəkillik kampaniyasından sonra 2016-cı ildə azad edildi. Azərbaycanda jurnalistlər həbslə yanaşı, fiziki hücumlara və təqiblərə də məruz qalırlar. 2017-ci ildə müxalif “Azadlıq” qəzetində çalışan jurnalist naməlum şəxslər tərəfindən şiddətli döyülüb. Jurnalist Seymur Həzi əvvəllər də xuliqanlıq ittihamı ilə həbs olunaraq sərbəst buraxılmışdı. Azərbaycanda belə hücumların cəzasız qalması normadır. CPJ-nin məlumatına görə, 2005-2011-ci illər arasında ölkədə öldürülən beş jurnalistin qətlinə görə bir nəfər də olsun məhkəmə qarşısına çıxarılmayıb. Hökumət həmçinin müstəqil xəbər saytlarına edilən bir sıra kiberhücumları araşdırmaqda uğursuzluqla üzləşib. Azərbaycanda jurnalistlərin təqib edilməsi fərqli səsləri susdurmaq və ictimaiyyətin hökuməti tənqid edən məlumatlara çıxışının qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Bu, insanın əsas hüququnun ifadə və mətbuat azadlığının açıq şəkildə pozulmasıdır. Beynəlxalq ictimaiyyət jurnalistlərin hüquqlarına hörmət etmək və onların təhlükəsizliyini təmin etmək üçün Azərbaycan hökumətinə təzyiqləri davam etdirməlidir. Yekun olaraq qeyd edək ki, Azərbaycandakı vəziyyət mətbuat azadlığının təmin olunmadığı ölkələrdə jurnalistlərin üzləşdiyi təhlükələri bariz şəkildə xatırladır. Beynəlxalq ictimaiyyətin jurnalistlərə qarşı cinayətlər törədənləri məsuliyyətə cəlb etmək, söz və mətbuat azadlığı hüququnu müdafiə etmək üçün hərəkətə keçməsi zəruridir. Yalnız bununla biz hakimiyyətdə olanları hesabatlı saxlayan, şəffaflığı və yaxşı idarəçiliyi təşviq edən canlı və müstəqil medianı təmin edə bilərik.